ZIMMETINDE KAZA BULUNAN KİMSELER NAFILE NAMAZ KILABİLİRLER Mİ?
Farzlara bağlı olsun olmasın nafile namazların kılınması muhtelif hadislerde tavsiye ve teşvik edilmiştir. Mesela Ebu Hüreyre (r.a)’nin rivayet ettiği bir kudsi hadiste Peygamber (s.a.s) Efendimiz şöyle buyurmuşlardır:
إن الله قال من عادى لي وليا فقد آذنته بالحرب وما تقرب إلي عبدي بشيء أحب إلي مما افترضت عليه وما يزال عبدي يتقرب إلي بالنوافل حتى أحبه فإذا أحببته كنت سمعه الذي يسمع به وبصره الذي يبصر به ويده التي يبطش بها ورجله التي يمشي بها وإن سألني لأغطيئه ولئن استعاذني لأعيذنه
Yüce Allah buyurdu ki: “Benim veli bir kuluma düşmanca davranan kimseye ben savaş ilan ederim. Kulumun kendisine farz kıldığım şeyi yaparak bana yakın olmaya çalışmasından hoşlandığım kadar başka bir şeyden hoşlanmam. Kulum sürekli nafile ibadetler yaparak bana yakın olmaya çalışır; nihayet ben de onu severim. Ben onu sevince de onun işiten kulağı, gören gözü, tutan eli ve üzerinde yürüdüğü ayağı olurum. Benden bir şey isterse ona veririm. Bana sığınacak olursa onu himayeme alırım.
Bu hadiste de ifade edildiği gibi nafile namaz kılmak her ne kadar kulu Cenab-ı Allah’a yakın kılsa da farz namazlar öncelik sırasını her zaman korumakta devam edecektir. Bir hadiste, nafile namazların, farz namazlardaki eksikliklerin tamamlanması için meşru kılındıkları bildirilmiştir:
إن أول ما يحاسب الناس به يوم القيامة من أعمالهم الصلاة ، قال يقول ربنا عز وجل لملائكته ولهو أعلم : انظروا في صلاة عبدى أتمها أم نقصها؟ فإن كانت نامة كتبت له تامه ، وإن كان انتقص منها شيئا قال : انظروا هل لعبدى من تطوع ، فإن كان له تطوع قال أتموا لعبدى فريضته من تطوعه. ثم تؤخذ الأعمال على ذلكم
“Kıyamet gününde kulun ilk hesaba çekilecegi ameli namaz olacaktır. (Hesap sırasında) onur ve üstünlük sahibi olan Allah, kendisi her şeyi daha bildigi halde-meleklerine şöyle buyurur: Kulumun namazına bakın bakalım. Tam mı kalmış, yoksa eksik mi bi rakmış? Namazı tam kılmış ise kendisi için (defterine) tam olarak yazılır. Namazında bir şeyi eksik bırakmış ise, ‘ Bakın bakalım. Kulumun (kilmiş olduğu) nafile namazları var mı?’ diye sorar. Nafile namazları varsa, farzlarını nafileleri ile tamamlayın’ diye emreder. Sonra kulun amelleri hep bu şekilde ele alınır. ”
Yukandaki açıklamalardan sonra zaman zaman karşılaşılan şu sorunun cevabını aramamız gerekmektedir: Bir kimsenin zimmetinde kalan kaza namazları varken nafile namaz kılması caiz olur mu? Kıldığı takdirde bu namazlar sahih olur mu?
Farz namazları vaktinde kılmak gerekir. Vaktinde kılınmayıp sonraya bırakalması manevi sorumluluk sebebidir. Farz namaz bir şekilde kazaya kalmış ise, kazasının da geciktirilmeden kılınması gerekir. Hal böyle iken zimmetinde kaza namazı bulunan kimsenin henüz bu zimmetindeki borçtan kurtulmadan nafile namaz kılması doğru olmaz. Konuyla ilgili olarak Hz. Ali (r.a). Peygamber (s.a.s) Efendimizin kendisine şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
عن علي بن أبي طالب رضي الله عنه عن النبي – صلى الله عليه وسلم – قال يا على
ذات ولد ولا & مثل الذي لا يتم صلاته كمثل حبلى حملت ، فلما دنا نقاشها أسقطت فلا هي ذات حمل ، ومثل المصلى كمثل التاجر لا يخلص له ربحه حتى يخلص له رأس ماله ، كذلك المصلى لا تقبل نافلته حتى يؤدى الفريضة
“Ey Ali, namazını tam kılmayan kimse hamile bir kadın gibidir. Doğum vakti yaklaştığında çocuğunu düşürür. Artık o kadın ne çocuk sahibidir, ne de hamile. Namaz kılan kimse bir tüccar gibidir. Sermayesi sağlam olmadan kazancı da sağlam olmaz. Aynı şekilde namaz kılan kişinin de, farzı eda etmedikçe nafilesi kabul edilmez ”
Sonuç olarak namaz, zekät ve diğer ibadetler eda edilirken uyulması gereken sünnetlerinde bir eksiklik kalmış ise, bu eksiklik nafile ibadetlerle tamamlanır. Yoksa bu ibadetlerin farz olanları yapılmamış ise, yapılmış olan nafileler bu farz ların yerine geçmez. 622 Bununla birlikte kazası olan bir kimsenin kıldığı nafile namaz sahih olur. Ama farz dururken nafile ile iştigal etmek haramdır.
Hanefi mezhebine gore ise kazaya kalmış namazların kazası ile meşgul ol mak, nafile namaz kılmaktan önemli ve önceliklidir. Ancak vakit namazları ile birlikte kilinan revâtip sünnetler, teravih, duha, evvabin ve teheccud gibi kılınması hakkında Resulullah (s.a.s)’in emir ve tavsiyesi olan namazlar bunun dışındadır Dolayısıyla revatip sünnetlere riayet gösterilmeli ve bu sünnetler kaza namazı kılmak gerekçesiyle terk edilmemelidir.
BENZER KONULAR: