HASED VE NAZAR
Haset bir insanın elindeki nimetin gitmesini temenni etmektir ki, bu şekilde düşünüp o insanın hakkında bazı hilelere teşebbüs etmektir. Bu şekli ile haramdır. Bu hali hased edenin hem kendisi için zararlı hem de olunan için zararlıdır. Bir hased daha vardır ki bu mubahtır. O da bir insan’ın elindeki nimetin gitmesini temenni etmeden aynı nimetin kendisinde de olmasını istemektir ki bu haram değil mubahtır. Buna gıbta da denir.
Efendimiz (S.A.V.) sahih bir hadis-i şerifte ancak iki şey hased edilir:
ALLAH (CC) bir insana mal vermiştir, o insan o malı gece gündüz infak eder. (fakir ve ihtiyaç sahiplerine dağıtır)
Bir insana da ALLAH (CC) ilim vermiştir. O insan da ilmi ile amel eder ve insanlara öğretir.
Bir hased daha vardır ki bu insan’ın iradesinden değildir. Bir kardeşini malından veya ilminden veya rütbesinden sebeb kıskanır. Fakat buna mani olamaz ve o kardeşinden o nimetin gitmesini de istemez. Bu düşüncenin kendinden gitmesi için de çok zorlanır. Hatta bu düşünce galebe çalınca o kardeşi için hayır dua’da bulunur. Bu da haram değildir. Belki de bu düşüncenin kendisinden gitmesi için nefsi ile mücadele etmesinden sebep sevab kazanır.
Hased ekseriyetle düşmanlık ve buğuz etmekten ve kendini büyük görmekten ve kendini beğenmekten doğar ki, bu kötü ahlak bir de rütbe sevgisindendir ki bir insan fazla methu sena edilince onun reis olmasını makam sahibi olmasını istemez veya olmuşsa elinden gitmesini ister.
Bir hased vardır ki insan kendisinden fazla sevildiği hürmet ve saygı gösterildiği için karşısındakini kıskanır.
Bir şeyh’in müridleri arasında olduğu gibi ki şeyh bir mürid’e fazla itibar eder ve onu severse onu kıskanırlar.
Yusuf (a.s.)’un kardeşleri arasında olduğu gibi.
Hased ayet ve hadis ile sabittir ve inkarın da yolu yoktur.
Kur’an’dan Deliller;
1)- “Ehli kitaptan bir çokları, nefislerinden kaynaklanan hasedden dolayı sizi imanınızdan sonra, kafirler haline çevirmek isterler.”
2)- “Yoksa onlar, ALLAH (c.c.)’ın lütfundan verdiği şeyler için insanları çekemiyorlar mı?”
3)- “Onlar: “Bizi çekemiyorsunuz” diyecekler. Hayır, onlar pek az anlayan kimselerdir.”
4) “Hased ettiğinde hased edenlerin şerrinden” Kur’an-ı Kerim’de açık olarak dört yerde hased’den bahs edilmektedir.
Hased’in Sünnetten Delilleri:
1) Zübeyr Ibn-Avvam (r.a.)dan Efendimiz (S.A.V.) şöyle buyurdu: “Sizden önceki ümmetlerin hastalığı hased ve buğuzdur. Buğuz ise traş edicidir. Saçı traş değil dini traşdır. (Nasıl ki insan traş olunca saçları ondan gidiyor buğuz edince de dine imana söverek dinden çıkar.
“Canım kabza-i kudretinde olan Allah’a yemin ederim ki, inanmadıkça cennet’e giremezsiniz. Sevişmedikçe inanamazsınız. Size bir şey haber vereyim mi ki onu yaptığınız zaman sevişesiniz. Selamı aranızda yayın.” (Tirmizi, Ebu Davut, Ahmet)
2) Enes İbn-i Malik (R.A.)dan: Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu; “Buğnzlaşmayın (kızmayın) hase-îleşrneyin, birbirinize sırt çevirmeyen ve kardeş olarak ALLAH’ın kuliarı olun. Bir müslüman’a (DİN) kardeşini üç günden fazla terketmesi (onunla dargın durması) Helal olmaz.” (BUHARI, MÜSLİM, TlRMlZl, EBU DAVUT)
3) Abdullah ibn-i Busr’den: Resulullah (S.A.V.) şöyle buyurdu; “Hased dedikodu ve kahinlik edenler benden değildir, ben de onlardan değilim.” (KENZÜL-UMMAL)
4) Ebu Hureyre (r.a.)dan: Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu; “Hased’den sakının, çünkü ateş odunu yediği gibi haset de sevapları yer. (EBU DAVUT, İBN-MACE)
Nazarın da hased ile alakası vardır, ve hased’ten doğar, insan hased ettiği zaman o içindeki kötü düşünceler gözleri vasıtasıyla hased olunan üzerinde etki eder. Bu da gözden çıkan zararlı ışınlardır ki tah-ribkardır. Canlı ve cansız eşyada tesirini gösterip tesir eder.
Nazar da ayet ve hadis ile sabittir ki inkarın yolu yoktur.
NAZAR’IN VARLIĞININ AYETTEN DELİLLERİ
- l) “Doğrusu o kafirler Kur’an’ı işittikleri vakit az kaisın gözleri ile seni devireceklerdi.” (Kalem 51)
Fahreddin Razi ve Hazin’in beyanlarına göre Beni Esved kabilesinden gözünün değmesi ile meşhur kişileri müşrikler Resulullah’a baktırırlardı. Bu ayet bu hususta nazil olmuştur.
2) “Ve (Yakup (a.s.)) dedi ki oğullarım (Mısır’a) bir kapıdan girmeyin ayrı ayrı kapılardan girin ama ben (ne yapsam) ALLAH’ın takdir ettiği hiçbir şeyi sizden geri çeviremem. Hüküm yalnız ALLAH’ındır. Ben ona dayandım. Dayananlar da yalnız ona dayansınlar.”
Yakup (AS) oğullarını Bünyamin ile beraber Mısır’a doğru yola çıkarmak için hazırladığında onlara hepsinin bîr kapıdan girmemelerini başka kapılardan girmelerini emretti. Çünkü Yakup (a.s.) onlara göz değmesinden korkmuştur. Muhakkak ki göz değmesi haktır. Biniciyi atından düşürür.
Ama ben (ne yapsam) ALLAH’ın takdir ettiği hiçbir şeyi sizden geri çeviremem.
Yani bu sakındırma ALLAH’ın kader ve kazasını elbette geri çevirmez. Çünkü ALLAH bir şey dilerse ona karşı gelinmez ve engel olunmaz.
“HÜKÜM ALLAH’ındır. Ben ona dayandım, dayananlar da O’na dayansınlar.”
SÜNNETTEN DELİLLER
1) Ebu Hüreyre (r.a.)dan: Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu; “Nazar haktır.” (Buhari. Müslim)
2) İbn-i Abbas (r.a.)dan: Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu;
“Eğer kaderi geçecek bir şey olsaydı nazar olurdu. Eğer nazar olduğunuzu anlarsanız gusl ediniz.” (Müslim)
3) Aişe (R. anha)dan: Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu;
“Nazardan ALLAH’a sığının muhakkak nazar haktır.” (Müslim)
4) Ebu Ümame ibn-i Sehl ibn-i Huneyf buyurdu ki; Amr b. Rabia, Sehl ibn-i Huneyf’i yıkanırken gördü vücudu çok hoşuna gitti. (Vücudu çok beyaz ve güzel cildi vardı.) Ve ona gözü değdi. Sehl oracıkta rahatsızlandı. Resulullah’a haber gönderildi ve denildi ki Sehl başını kaldıramıyor, Sehl’e yarayacak bir şey var mı? Resuiullah ona nazar değmiştir, kimden şüphe ediyorsunuz diye sordu. Amr b. Rabia’dan dediler. Onu çağırın buyurdu. Amr gelince ona çıkışarak sizden biriniz kardeşini öldürür. Gördüğünde niçin ALLAH mübarek etsin demedin buyurdu. Bunun üzerine amr yüzünü, ellerini, dirseklerini, topuklarını yanlarını ve izarının içini bir kapta yıkadı. Ve bu suyu Sehl’in üzerine döktü. Sehl kendine geldi. (Ahmed, İbn-i Mace, Nesei)
5) Ürnmü Seleme (r. anha) anlatıyor; Resulullah evinde yüzü sararmış bir cariye gördü. “Ve bunu çarpmışlar bunda göz değmesi var” buyurdu (Buhari)
6) Esma binti Umeys (R. anha) şöyle buyurdu;
“Ya Resulullah Cafer oğullarına nazar isabet ediyor. Onlara okuyayım mı?”
Efendimiz (s.a.v.); “Evet, ALLAH’ın takdirini geçecek bir şey oisaydı nazar olurdu” buyurdular. (Ahmet, Tirmizi, Nesei)
7) Cabir (r.a.)dan: Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurdu;
“Nazar insanı kabre sokar. Deveyi de kazan’a sokar (EbuNaim)
8} Cabir (r.a.)dan: Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu; “ALLAH’ın kaza ve kaderinden sonra ümmetimden ölenlerin ekserisi nazardandır.” (Buhari)
9) Enes (r.a.)dan: Resulullah (s.a.v.) nazar, yılan, akrep gibi hayvanların sokmasında ve yan tarafta çıkan yaralardan dolayı hastayı okumaya izin verir-di. (Buhari, Müslim, Ebu Davud)
10) Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur;
“insan kardeşinde, kendi nefsinde ve mahnda bir acaiplik gördüğü zaman dua etsin çünkü nazar haktır.” (İbn-i kesir)
11) “Efendimiz (s.a.v.) (HZ) Hasan ile Hüseyin’i okur ve ibrahim (a.s.) ismail (a.s.) ile İshak (a.s.)’ı böyle okurdu” buyurdu. (Ibn-i Kesir)
Bu delillerden anlaşılıyor ki;
- a) Hased Kur’an ve sünnet ile sabit bilinen bir gerçektir.
- b) Hased insandan olduğu gibi cinlerden de olabilir.
- c) Hased etme bakımından gören iîe görmeyen müsavidir.
- d) insan kendi nefsini malını ve evladını nazar eder.
- e) Hasedin şerrinden ALLAH’a sığınmak lazımdır.
- f) Hasedin şerrinden korunmak için ön tedbirler almak lazımdır.
HASEDİN SEBEPLERİ:
1)- DÜŞMANLIK VE BUĞUZ: ALLAH (CC) bu hususta Kur’an-ı Mecid’inde açık olarak beyan ediyor.
“Onlar sizinle karşılaştıkları zaman; inandık derler. Kendi başlarına kaldıklarında size karşı öfkeden parmaklarını ısırırlar. De ki; öfkenizden ölün, şüphesiz ALLAH göğüslerin özünü bilir.”
2)- BÜYÜKLÜK: İlim, mal ve rütbe bakımından kendisinden üstün kimsenin olmasını istemez. Olursa hased eder, tahammül edemez. Belki kendisi kadar olmasına tahammül edebilir. Fakat kendisinden üstün olmasına tahammül edemez.
3)- KENDiNi BEĞENMEK: Kendisinden başkasını beğenmemek ki bu hal insanın küfre gitmesine dahi sebep olur. Şeytan kibri sebebi ile Allah’ın rahmetinden kovuldu. ALLAH (CC) şöyle buyuruyor; “(Şunu da) Hatırla ki, Biz Meleklere; Adem için secde edin demiştik ve onlar da secde etmişlerdi de ancak iblis (etmedi) ben bir çamur olarak yarattığın kişiye secde eder miyim? dedi.”
4) ACAİB GÖRMEK: insanın yakın akrabası, arkadaşı veya tanıdığı bir kimsenin hiç ihtimal yokken birden alim, zengin veya mevki sahibi olduğunu görünce teaccübünden kıskanır, hased eder.
5) BİR ŞEYİN ELiNDEN GİTMESİNDEN KORKMAK: Bir hocanın talebesini kendisinden fazla sevmesinden veya kendisinden fazla onun gözüne girmesinden korkmak, Yusuf (a.s.)un kardeşleri arasında veya bir şeyhin müridleri arasında olan kıskançlık gibi.
6) RElSLlK SEVGİSİ: Kendisinden başka kimseden söz edilmesini istemez, sadece kendisinden bahs edilmesini kendi ilminden kendi fenninden bahs edilmesini ister. Başkasının iyiliğinden bahs edilse üzülür kıskanır, başkasının kötülüğünden bahs edilse sevinir. Zamanında ondan üstün insan olduğunun söylenmesine tahammül edemez.
7) ÂDÎ NEFİSLİ OLMAK: Düşmanlık, buğz ve kendini büyük görmeden bütün arkadaşlarını iyiliklerinden dolayı kıskanır. Kimsenin iyi ameline, işine, parasına tahammül edemez kıskanır. Bu tür insana da halk arasında kıskanç denir.
HASEDDEN VE NAZARDAN KORUNMANIN İLACI
Enes (r.a.) rivayet ediyor;
- a) Efendimiz (s. a. v.) “Kim acaib birşey gördüğünde, derse ona zarar vermez”
- b) Felak ve Nas Sûrelerini okumak.
- c) Fatiha ve Ayet-el Kürsi’yi okuyana da cin ve insanın nazarı isabet etmez.
HASED VE NAZAR OLMUŞSA NASIL TEDAVi EDİLİR?
- a) Eğer hased eden biliniyorsa elleri dirseklere kadar, yüzü, ayakları ve izarının altı yıkanır. Hased olunmuş kişi onunla banyo yapar.
- b) Cinli hasta tedavisinde verdiğimiz dualar okunur.
- c) Hz. Hasan ile Hüseyin rahatsızlanmıştı da, Cebrail (a.s.) Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’e geldi ve Efendimizi hüzünlü buldu. Sebebini sorunca Efendimiz (s.a.v.)’i tasdik etti ve nazar haktır dedi ve bazı kelimeler öğreteyim onlarla oku dedi. Efendimiz (s.a.v.) “nedir onlar” dedi. Cebrail (a.s.) diye okudu. Efendimiz (s.a.v.) öyle, okudu Hasan ile Hüseyin kalkıp oynamaya başladılar.
Efendimiz (s.a.v.) .buyuruyor ki; “Bu sığınmakla yani bu kelimeleri okumakla Allah (c.c.)’a sığının, çünkü bunların misli yoktur.” (İbni Kesir, C. 4, S. 411).
- d) Fatiha, İhlas, Felak ve Nas’ı okurdu. Hz. Aişe şöyle anlatıyor: Kendisi vefatından önce hastalandığında ben okudum ve onun eline nefes ettim. Kendi eliyle kendisini meshetmesi için, çünkü onun eli benim elimden çok büyük ve bereketlidir. (Sahih-i Müslim, Şerhi Nevevi)
insan nazardan korunmak için temime de takmaz. Temime nazarlık veya manası belli olmayan yazılara denir ki, takmak haramdır. Peygamberimiz (s.a.v.) “Temime takmak şirktir.” buyurur, İmam-ı Ahmed, bu hadisin ravileri sikadır, yani kendine güvenilir zatlardır buyurdu. Bu konuda rukye bahsinde geniş izahat verdik.
Hz. Ali (r.a.)’dan rivayetle Peygamberimiz (s.a.v.) buyuruyor,”Bismillah, helaya girdikleri zaman insanoğullarının avret yerleri ile cinlerin gözleri arasında perde olur.” (Tirmizi, Ahmed)
Enes’in (r.a.) rivayet ettiği başka bir hadiste “insan elbisesini çıkardığı zaman “bismillah ellezi la ilahe illahu” demesi cinlerin insanın avret yerini görmemelerine sebep olur.” buyuruimaktadır. (İbnüssunni)
“Bismillah-il hakim” insanın elbisesini çıkardığı zaman cinler ile kendisi arasına perde olur. (İbnüssuni, Taberanni)
İnsan helaya ve hamama girmeden duaları okur ve içerde okumaz. Ancak unutmuşsa dilini oynatmadan kalbinden okuyabilir.
İnsan Peygamberimiz (s.a.v.)’in bu tavsiyelerine uyar ve ona göre yaşarsa hem Efendimiz (s.a.v)’e ittiba ile sevap kazanır, hem cinlerin şerrinden kendini korur. Hem de gözükmesini istemediği avret yerini cinler görmez.
BENZER KONULAR:
- işyerini açarken okunacak dua arapça
- Diş ağrısı için okunacak dua arapça
- Zor bir işle karşılaştığı zaman okunacak dua arapça
- Ölüyü mezara koyarken okunacak dua arapça Türkçe
- Küslerin barışması için okunacak dua arapça Türkçe
- Tümünü görüntüle.
- Dualarıma karşılık
- Namazda bilmediğimiz Dualar yerine ne okunur
- Tembellik için Dua
- Mumsema Dua
- Mumsema hatim Duası
- Teşehhüd Tahiyyat Duası
- Cenaze namazı müezzinliği ve Cenaze defin adabı
- Tüm sonuçları görüntüleyin.