BAYRAM NAMAZLARI
(Ramazan ve Kurban)
İslâm dininde iki bayram vardır. Bunlar, Ramazan bayramı ve Kurban bayramıdır.
Bayram namazı erkek, kadın, mukim, seferi, hür, köle herkes için müekked bir sünnettir. Çünkü Peygamberimiz, Bayram namazı meşru kılındıktan sonra vefat edinceye kadar onu hiç terketmemiştir.
Bayram namazı tek başına kılınabilirse de cemaatle kılınması daha faziletlidir. Ancak Mina’da hac ibadetini yapanların tek başına kılmaları daha faziletlidir.
Bayram namazı için ezan ve kamet okumak sünnet değildir. Namaza başlanacağı zaman “es-salatü câmiatün (namaz toplayıcıdır)” diye seslenilir.
Bayram Namazlarının Vakti
Bayram namazlarının vakti, güneşin doğuşundan iti baren başlar, zeval vaktine kadar devam eder. Ancak güneşin doğuşundan itibaren bir mızrak boyu yükselişine kadar namazın geciktirilmesi sünnettir.
Bayram Namazının Kılınışı
Bayram namazı iki rekat olarak kılınır. Namaz tahrim tekbiriyle başlar, iftitah duası (veccehtü…) okunur. Sonra zevaid tekbiri denen yedi tekbir alınır. Her bir tek birde eller omuz hizasına kadar kaldırılır ve sonra eller bağlanır. Her iki tekbiri arasında normal uzunlukta bir ayet okuyacak kadar bir ara verilir. Verilen bu arada “Sübhanallahi ve’l-hamdü lillahi velâ ilâhe illalla hu vallahu ekber” demek sünnettir.
Sonra Eûzü-Besmele çekilerek Fâtiha ve bir süre veya birkaç ayet okunur. Rüku, itidal ve secdeler yapılır, sonra ikinci rekata kalkılır. Bu kalkış (intikal) tekbirinden başka Fâtiha’dan önce beş tekbir daha alınır. Yine tekbirler getirilirken eller kaldırılır ve sonra göğsün altına bağlanır. Her iki tekbirin arasında birinci rekatta olduğu gibi- ara verilir ve bu aralarda aynı tesbih okunur. Sonra Eûzü Besmele okunur. Fâtiha ve zamm-1 sureden sonra rüku, itidal ve secdeler yapılıp teşehhüd ve selâmla birlikte namaz kılınmış olur.
Fâtiha’dan sonra birinci rekatta A’lâ sûresinin, ikinci rekatta Gâşiye sûresinin okunması sünnettir.
Birinci rekatta yedi, ikinci rekatta beş tekbirden daha az tekbir getiren bir Hanefi imama uyan kimse, imamdan daha fazla tekbir getirmemelidir.
Bu zevaid tekbirlerini almak farz veya eb’az değildir. Hey’et diye adlandırılan sünnetlerdendir. Bu itibarla unutup tekbir almadan kıraate başlanırsa, zamanı geçtiği için artık tekbir alınmaz. Bu durum namazın sıhhatine zarar vermez. Zevaid tekbirleri sünnet olduğu için, imam bu tekbirleri terkederse imama uyan me’mum da terk eder. Bayram namazlarında kıraat sesli yapılır. Ancak imama uyanlar bu kıraati sessiz yaparlar. Tekbirlerin imam ve cemaat olarak sesli alınması sünnettir.
Bayram Hutbesi
Bayram namazı kılındıktan sonra iki hutbe okumak sünnettir. Bu hutbelerin keyfiyeti şöyledir:
1- Hutbeler, Bayram namazının hemen arkasından okunmalıdır. Yani Bayram hutbeleri, Cuma hutbelerinin aksine, namazdan önce değil sonra okunur.
2- Cuma hutbesindeki rükün ve sünnetler, Bayram hutbeleri için de geçerlidir.
3- Birinci hutbenin başında dokuz, ikinci hutbenin başında yedi tekbir alınması sünnettir. Hutbe, münferit olarak bayram namazı kılan kimse için sünnet değildir. Hutbeden önceki tekbirler imam için sünnettir, cemaat için sünnet değildir.
Bayram Günlerinde Tekbir Getirmek
Ramazan ve Kurban Bayramı gecelerinde güneşin batışından itibaren evlerde, çarşılarda, mescidlerde yüksek sesle, imam Bayram namazının tahrim tekbirini alıncaya kadar tekbir getirmeleri sünnettir.
Kurban bayramında arefe günü sabah namazından itibaren bayramın dördüncü gününün ikindi namazına ka dar yirmi üç vakit farz namazdan sonra tekbir getirmek sünnettir. Bunlara teşrik tekbirleri denir.
(Hanefi mezhebine göre bu yirmi üç vakit farz na mazdan sonra teşrik tekbiri getirmek vacibdir.)
Ramazan Bayramında namazlardan sonra tekbir getirmek sünnet değildir. Teşrik tekbirlerinin okunuşu şöyledir:
الله أكبر الله أكبر الله أكبر لا إله إلا لله والله أكبر الله أكبر ولله الحمد
“Allahu ekber Allahu ekber Allahu ekber lâ ilâhe illallahu vallahu ekber Allahu ekber ve lillahi’l hamd”
Bayramın Adap ve Sünnetleri
Bayramda, namaz ve hutbenin sünnetleri dışında bir takım sünnet ve âdablar vardır.
1- Bayram günü namazdan önce yıkanmak.
2- Güzel koku sürünmek.
3- Yeni ve temiz elbise giyinmek
4- Bayram sabahı mescide erken gitmek.
5- Ramazan Bayramında namaza gitmeden önce bir şey yemek.
6- Kurban Bayramında ise namazdan dönünceye kadar bir şey yememek.
7- Mescide veya namazgâha yürüyerek gitmek.
8- Namazdan dönerken başka bir yoldan dönmek.
9- Ramazan Bayramı hutbesinde hatibin fitre hakkında bilgi vermesi.
10- Kurban Bayramı hutbesinde ise teşrik tekbirleri ve kurban ibadeti hakkında bilgi vermesi.
11- Kurban Bayramında namazı erken, Ramazan bay ramında geç kılmak sünnettir.
ŞAFİİ MEZHEBİ BAYRAM NAMAZININ KILINIŞI
Bayram namazı müekked sünnettir. İki rekat olarak kılınır.
BAYRAM NAMAZININ KILINIŞI
1. REKAT
Niyet
Iftitah Tekbiri (İmamın tekbirinin hemen ardından)
Veccehtü duası Zevaid Tekbirleri (7 adet)
1. Tekbir alınır ve eller bağlanır
2. Tekbir alınır ve eller bağlanır
3. Tekbir alınır ve eller bağlanır
4. Tekbir alınır ve eller bağlanır
5. Tekbir alınır ve eller bağlanır
6. Tekbir alınır ve eller bağlanır
7. Tekbir alınır ve eller bağlanır
• Eûzü-Besmele
• Fâtiha
• Besmele
• Zamm-ı sûre
• Rükü • İtidal
. Birinci secde
• Celse
. İkinci secde
Ikinci rekata kalkış
2. REKAT
• Zevaid Tekbirleri (5 adet)
1. Tekbir alınır ve eller bağlanır
2. Tekbir alınır ve eller bağlanır
3. Tekbir alınır ve eller bağlanır
4. Tekbir alınır ve eller bağlanır
5. Tekbir alınır ve eller bağlanır • Eûzü-Besmele
• Fâtiha
• Besmele
• Zamm-ı sûre
• Rükû
• itidal Birinci secde
• Celse
• İkinci secde
• Son oturuş
-Ettehiyyatü, -Salli – Barik, -Allahümmağfirli
. Selam
(İmamın selamının hemen ardından)
•
Not: Zevaid tekbirleri arasında “Sübhanallahi ve’l hamdu lillâhi velâ ilâhe illallahu vallahu ekber” demek sünnettir.
BENZER KONULAR: